jitro – siedemnasty fragment tory (wj. 18,1-20,23) na kolejny tydzień. z 613 przykazań [nakazów i zakazów] תרי"ג מצוות tarjag micwot, poznaliśmy dotąd 24. w tym fragmencie jest ich 17, włącznie z dziesięciorgiem przykazań, znanych z kościoła, choć niedokładnie tak samo. na przykład w kościele nie ma zakazu wykonywania „bożków”, cokolwiek to znaczy.
najpierw jest spotkanie z jitro (jetro), kapłanem midianickim, który jest teściem mojżesza, z żoną mojżesza i jego dwoma synami. וישאלו איש-לרעהו לשלום waiszalu’ isz-lereehu’ leszalo’m. i wypytywali jeden drugiego o powodzenie. gdańska, bt, brytyjka, śtb, eib: o powodzenie. zofii: pozdrowiłasta sie społu słowy pokojnymi. wujek: który wyszedłszy naprzeciwko powinnemu swemu, pokłonił się i pocałował go: i przywitali się spólnie, słowy spokojnemi. cylkow: wywiadywali się jeden o powodzenie drugiego. kruszyński: o zdrowie. mieses: spytali się nawzajem o pomyślność. romaniuk: wypytali się nawzajem, co dzieje się u jednego i drugiego. jetro ucieszył się tym, co bóg zrobił dla hebrajczyków i że ukarał faraona i ויקח עלה וזבחים wejika’ch ola’ uzewachi’m. przyniósł ofiary całopalne i ofiary pokoju. kruszyński: krwawą ofiarę i ofiary. brytyjka i śtb: całopalenia i ofiary rzeźne. poznańska: całopalenie i ofiary krwawe. romaniuk: zwierzęta na ofiarę krwawą i całopalną. zewachim to ofiary rzeźne. natomiast ola’ czyli całopalenie (bo nic z niej się nie zjada) to właśnie grecki holokaust, holocaust, a hebrajskie szoa shoah to polskie zagłada. następnego dnia mojżesz ישב לשפט את-העםjesze’w liszpo’t et-haa’m. zasiadł, aby sądzić ludzi. מן-הבוקר עד-הערב min-habo’ker ad ha-e’rew. od rana do wieczora. za radą teścia, mojżesz wybrał spośród ludu אנשי-חילansze’j chail. znakomitych ludzi. zofii: męże stateczne. wujek: męże potężne. cylkow, mieses, bt, bytyjka, poznańska, śtb: mężów dzielnych. kruszyński i eib: mężów zdolnych. romaniuk: mężów roztropnych. w końcu hebrajczycy docierają na pustynię סיניsina’i, do stóp góry synaj. משה עלה אל-האלהיםmosze ala’ el-haelohi’m. mosze wspiął się do boga. większość: wstąpił do boga itp. romaniuk: mojżesz udał się na rozmowę z bogiem. wtedy jahwe przywołał go ku sobie na górę i polecił przekazać ludowi, że jeśli będziecie mnie słuchać i będziecie przestrzegać את-בריתי והייתם לי סגלה מכל-העמים et-briti’ wehaji’tem li sgula michol-haami’m. mojego przymierza, będziecie dla mnie najbardziej ukochanym spośród wszystkich ludów. wujek, brytyjka, gdańska: własnością ze wszech narodów. cylkow: staniecie się skarbcem moim z pomiędzy wszystkich ludów. kruszyński: szczególną własnością z pośród wszystkich narodów. mieses: drożsi niż narody wszystkie. bt: szczególną moją własnością pośród wszystkich narodów. romaniuk i jeszcze inni, powtarza się: własnością. śtb: skarbem, wybranym z pomiędzy wszystkich ludów. i dalej: תהיו-לי ממלכת כהנים וגוי קדושtihiju-li mamlechet kohanim wegoj kadosz. będziecie mi Królestwem Szlachetnie Urodzonych i Świętym Narodem. zofii: krolewstwo księskie a lud święty. wujek, gdańska1881: królestwem kapłańskiem i narodem świętym. cylkow, kruszyński: państwem kapłanów i narodem świętym. inni podobnie. romaniuk: królestwem kapłanów i moim ludem świętym. i były grzmoty i błyskawice, góra się trzęsła, grzmiała trąba, szofar czyli róg barani i w końcu bóg przekazał swoje prawa. o dwóch tablicach, które bóg wyrył i przekazał, a mojżesz je rozbił i musiał sam ryć nowe – o tym w torze później. tymczasem mojżesz zszedł do ludu i powiedział, że bóg mu powiedział את כל-הדברים האלה et kol-hadwarim haele. wszystkie te słowa. zofii: rzeczy ty to wszyćki. czyli między innymi owych dziesięć przykazań, dekalog, wokół którego też są różne zdania. sprawa jest generalnie znana i dość zakręcona, więc my na zakończenie przestawimy je w porządku kolejnych 613 przykazań, od 25 do 41. a zatem przykazanie 25/2. אנוכי ה' אלהיךanochi’ he’ eloche’jcha. ja jestem dalet twój bóg. mieses i śtb dodają: wiekuisty. to kwestia wiary, według naszej systematyki przydatności do dzisiejszego życia ma wartość tylko dla wierzących. dla nas, kwestia czy jest czy nie ma boga, jest otwarta i nie wnosi nic, zatem wciąż pozstają w puli dwa przykazania istotne. kolejne: 26/2 לא יהיה לך אלהים אחרים lo ihije lecha’ elohi’m acheri’m. nie wolno ci mieć innych bogów oprócz mnie. większość: cudzych bogów. 27/2 אל תעשה לך פסל וכל תמונה al. taase’ lecha’ pesel wechol tmuna’. nie wolno ci zrobić sobie figury ani żadnego obrazu. 28/2 לא תשתחוה tu odchodzę od przekładów pardes lauder i wszystkich, bo to dość nudne teksty i zastępuję je własną redakcją: nie kłaniaj się im. 29/2 לא תעבדם lo taawdem. nie służyć im. 30/2 לא תישא את-השם ה' אלהיך לשוא lo tisa’ et haszem elohe’jcha laszaw. nie mów na próżno imienia boga. 31/2 זכור את-יום השבת לקדשו zacho’r et-hajo’m haszaba’t lekadszo’. pamiętaj dzień soboty święcić. każdy dzień należy święcić i nie wyróżniać innych. 32/2 לא תעשה כל-מלאכה lo taase’ kol melacha’. nie wykonuj żadnej pracy. według nas: wykonuj jak zawsze. 33/4 כבד את-אביך ואת-אמך kabed et-awi’cha wee’t ime’ch. czcij ojca i matkę. 34/5 לא תרצח lo tircach. nie morduj. tak dosłownie i tak śtb oraz eib. reszta: nie zabijaj. 35/6 לא תנאף lo tina’f. nie cudzołóż. tu bez komentarza przyjmiemy, choć przydałby się. 36/7 לא תגנוב lo tignow. nie kradnij, ok. nawet jeśli chodzi o porywanie człowieka. 37/8 לא-תענה ברעך ברעך עד שקר lo-taane’ beree’cha ed szeker. pardes lauder: nie wolno ci świadczyć przeciwko twojemu bliźniemu jako fałszywy świadek. 38/9 לא תחמד lo tachmod. nie pożądaj. 39/9 אלהי כסף ואלהי זהב לא תעשו לכם elohei’ kesef weelohei’ zaha’w lo taasu’ lache’m. wujek: nie będziecie czynić bogów śrebrnych, ani bogów złotych będziecie czynić sobie. 40/9 לא תבנה אתהן גזית lo tiwne’ ethe’n gazi’t. nie buduj z kamienia ciosanego. chodzi o ołtarz. 41/9 ולא תעלה במעלות welo taale’ bemaalot. i nie wchodź po schodach. chodzi o kohenów wstępujących na ołtarz. tyle. dotąd mamy dziewięć aktualnych przykazań na czterdzieści jeden. do rewizji zostały pięćset siedemdziesiąt dwa przykazania obowiązujące żydów.
Comments